اگر خاطرتان باشد مدیرعامل فیسبوک یعنی مارک زاکربرگ در ماه آوریل گذشته از نقشه ی راه ۱۰ ساله ی این شرکت برای آینده خبر داد و از چشم اندازی که برای شرکت تحت مدیریتش تا سال ۲۰۲۶ متصور شده پرده برداشت.

 پیگیری آخرین اخبار هوش مصنوعی (https://telegram.me/HomeAI)

به گزارش خانه هوش مصنوعی، برنامه ی در نظر گرفته شده، آینده ی ایده آل فیسبوک را به تصویر می کشد؛ دنیایی که در آن همه به اینترنت متصل اند و انسان ها به گونه ای با هوش مصنوعی تعامل می کنند که گویی انسان است، نه ماشین.

اما شاید پر رنگ ترین بخش این آینده، قسمتی باشد که در آن استفاده از عینک های واقعیت مجازی به اندازه ی استفاده از موبایل های هوشمند امروزی متداول شده است و انسان ها می توانند با دوستان و آشنایان خود در هر کجای دنیا به شکلی تعامل کنند که انگار هر دو طرف در یک اتاق به سر می برند.

فیسبوک این هفته نوک پیکان نقشه ی راه خود را اندکی فرا تر برد و از جایگاه این شبکه ی اجتماعی در آینده ی مطلوب خود که مملو از واقعیت مجازی است جزئیات بیشتری ارائه کرد. زاکربرگ در ارائه ی خود با به کار گیری ترکیبی از هدست آکیلس ریفت و یک دوربین ۳۶۰ درجه، پدیده ای تازه تحت عنوان Social VR را معرفی کرد؛ ابزاری که به گفته ی او می تواند واقعیت مجازی و دنیای واقعی را به شکلی بدیع با یکدیگر در بیامیزد.

در چشم انداز سال ۲۰۲۶ فیسبوک، این شبکه ی اجتماعی در بخش بزرگ تری از تعاملات روزمره ی انسان ها نقشی کلیدی خواهد داشت (اگر نگوییم در اغلب آنها). این موضوع با در نظر گرفتن حضور فعلی فیسبوک در زندگی شخصی انسان ها که از قضا خیلی پر رنگ هم هست، کمی ترسناک به نظر می رسد، اما چشم ما را نیز به تغییرات عمده ای که فناوری مورد استفاده مان به خود خواهد دید، باز خواهد کرد.

البته گفتنی است فیسبوک برای تحقق رویای خود راه دشواری پیش رو دارد.

درست همین هفته، گوگل نیز رویداد بزرگی را پشت سر گذاشت. با اینکه هدف از رویداد اخیر گوگل رونمایی و معرفی سخت افزار تازه ی این شرکت بود اما دید خوبی نیز از آینده ای که این شرکت برای خود متصور است در اختیار ما قرار داد. به راحتی می توان متوجه شد که آینده ی مطلوب گوگل با نقشه ی راه و استراتژی ۱۰ ساله ی فیسبوک تداخل خواهند داشت.

کسب و کار اصلی این دو شرکت از این متفات تر نمی تواند باشد؛ تلاش های فیسبوک برای ورود به دنیای جستجوی اینترنتی ثمره ی چندانی در بر نداشت. تلاش گوگل برای تبدیل شدن به یک شبکه ی اجتماعی نیز به سرنوشت مشابهی دچار شد.

با این حال، فیسبوک و گوگل از چند جنبه ی مهم در حال ورود به رویارویی بزرگی هستند که به نظر نمی رسد به این زودی ها شاهد پایانی برای آن باشیم.

 

نبرد در کناره ی میدان

شاید بتوان گفت واضح ترین بخش رویارویی گوگل و فیسبوک اینجا باشد که سرویس یوتوب گوگل حاکم بلامنازع ویدیو روی اینترنت به شمار می رود و فیسبوک نیز مدتهاست سخت تلاش می کند با جذب برند های رسانه ای و شرکت های تبلیغاتی بیشتر به سمت سرویس های ویدیویی خود، از برتری مطلق یوتوب در عرصه ی ویدیو روی اینترنت بکاهد.

اما بخش هیجان انگیز تر رقابت این دو به فناوری های آینده نگرانه و دور از دسترسی باز می گردد که به دست هر یک از آنها در حال توسعه هستند.

همین هفته ی گذشته بود که مدیرعامل گوگل یعنی ساندار پیچای گفت شرکتش در حال استفاده از هوش مصنوعی برای ساخت دستیار شخصی و اختصاصی گوگل برای تک تک کاربران است. فیسبوک نیز برای شخصی سازی نیوزفید خود روی فناوری هوش مصنوعی سرمایه گذاری سنگینی کرده است.

زیرشاخه ی آکیلس فیسبوک ممکن است با درخششی ناگهانی، به یکباره توجه ها را به سمت واقعیت مجازی معطوف داشته باشد، اما گوگل نیز با هدست Daydream خود که همین هفته آن را معرفی کرد، نشان داد چندان از قافله عقب نیست. گوگل با در نظر گرفتن آینده ی درخشان بازار فیلم های واقعیت مجازی، دوست ندارد به فیسبوک اجازه دهد پیشتازی سرویس یوتوبش در حوزه ی تبلیغات ویدیویی را به یغما ببرد.

شرکت مادر گوگل یعنی آلفابت، و فیسبوک، هر دو روی ارتباط دادن هرچه بیشتر دنیای ما سرمایه گذاری های عظیمی می کنند. فیسبوک از پهپاد های اتوماتیک لیزری استفاده می کند، و گوگل از بالن بهره می گیرد. اما ماموریت هر دوی آنها متصل کردن جمعیت محروم از اینترنت به باقی دنیای غرق در اینترنت امروزی است.

مشخص است که با تبدیل شدن همه ی اینها به کسب و کار هایی حقیقی در آینده فاصله ی زیادی داریم. هوش مصنوعی حوزه ی بسیار جوانی به شمار می رود و واقعیت مجازی نیز تا رسیدن و قبضه کردن بازار مصرف کننده های عادی راه درازی در پیش دارد. حتی تلاش های دو شرکت مذکور برای اینترنت رسانی به بخش های به اصطلاح خاموش جهان نیز در بسیاری از کشور ها با موانع و دشواری های قانونی مواجه است.

در واقع هنوز آنقدر با آینده ی تصور شده فاصله داریم که همه ی این بحث ها به نسبت اموری که این دو شرکت در حال حاضر در انجامشان مهارت دارند «حاشیه» محسوب می شوند. اما در یک بازه ی زمانی مناسب – مثلاً ۱۰ سال – قطعاً هر کدام از این حوزه ها مهره های برنده و بازنده ای خواهند داشت. هر یک از طرفین این مبارزه تا جایی که می تواند استعداد های دنیای مهندسی را به سمت خود جلب می کند تا در نهایت از پیروزی خود در این میدان اطمینان حاصل کند.

 

گوگل یا فیسبوک؛ کدام به رویای خود بیشتر باور دارند؟

در نهایت عامل تعیین کننده ی همه ی این صحبت ها، توانایی رشد در فضایی آکنده از تغییرات عمده ی فناورانه است.

گوگل و فیسبوک که هر دو از دل دوران ترکیدن اولین حباب دات کام و انفجار استارتاپی فعلی سیلیکون ولی زاده شده اند، مرحله ی گذار از رایانه های شخصی به تلفن های هوشمند را با موفقیت پشت سر گذاشته اند.

باید گفت گوگل مدیریت موفقیت آمیز این تغییر را تا حد زیادی مرهون اندروید است؛ سیستم عاملی برای تلفن های هوشمند که جستجو و سایر خدمات گوگل را در تمام سطوح ممکن به پختگی رساند و در عین حال آنها را روی طیف وسیعی از تلفن های هوشمند پیشرفته تا پایین رده در دسترس بیشترین جمعیت ممکن قرار داد. اکنون، اندروید محبوب ترین سیستم عامل جهان است و این برگ برنده ای برای گوگل محسوب می شود.

گذار فیسبوک از رایانه های شخصی به تلفن های هوشمند کند بود، اما این شرکت موفق شد به سرعت عقب افتادگی خود را جبران کند و حالا به جایی رسیده است که اکثریت کاربران و درآمد تبلیغاتی اش را مدیون موبایل های هوشمند است.

اما با نزدیک شدن انفجار صنعت تلفن های هوشمند به دوران رکود، شرکت های تثبیت شده ی دهه ی گذشته راهی جز تکاندن گرد و غبار از شانه های خود ندارند. به این ترتیب، رقابت بر سر پیدا کردن حوزه ی انفجاری بعدی پیش از دیگران شدت خواهد گرفت. انفجار یاد شده در هر حوزه ای که باشد (اعم از واقعیت مجازی، دستیار های مجهز به هوش مصنوعی، یا غیره)، هر دو مصمم اند تمهیدی مشابه اندروید به کار بگیرند و خود را به جزئی جدایی ناپذیر از آینده ی دنیای فناوری بدل کنند. 

این نبردی نیست که با ارائه ی یک محصول، بازطراحی یک وبسایت، یا عرضه ی یک اپلیکیشن بتوان پیروز آن شد.

نبرد مذکور ظرف سال های پیش رو در تمام جنبه ها ادامه خواهد یافت اما پیروز آن؛ آینده را از آن خود خواهد کرد.